سفر به پرو، شهر کوزکو، خطوط نازکا

مقصد بعدی اما شهر کوچکی ست به نام “ایکا”، تنها چند ساعتی با پاراکاز فاصله دارد و رسیدن و مستقر شدنمان زیاد طول نمی کشد، محل اقامت مان هم در نوع خودش جالب است، از آن خانه های قدیمی و سنتی که بیشتر شبیه موزه است تا هتل، فضای تو در تویی دارد با بی نهایت آیتم های قدیمی که حتی تماشایشان ساعت ها سرگرم مان می کند.

صبح زود را اما راهی “واحه هواکاچینا” می شویم، یکی از معروفترین های آمریکای جنوبی و پرو. در میان بیابان خشک و رمل های شنی منطقه، واحه ای شکل گرفته است سرسبز و پرآب، برای خودش تناقضی ست عمیق، خشکی کویر و شادابی و سرسبزی واحه که چون آشیانه ای خودش را در دل کویر خشک جاکرده است. تماشایی ست، بسیار هم تماشایی ست،  مخصوصا وقتی کفش ها را بکنی و از رمل ها بالا روی و بر زیبایی هواکاچینا مسلط گردی و از آن بالادست نظاره اش کنی.

برنامه های آفرود و سافاری بامزه ای هم دارد این منطقه، سوار می شویم جملگی بر “بوگی” ها، ماشین های آفرود دست ساز با طرح و حال و هوای پرویی، اطرافش کاملا باز است و به خوبی اطرافش را لوله کشی کرده اند ودر حین حرکت به خوبی تعادلشان راحفظ می کنند. بوگی ها بیابان و رمل ها را درمینوردند و شادی و هیجان هدیه می دهند.

عازم می شویم شهر “نازکا” را در پرو تا ببینیم و شاید هم اندکی درک کنیم بیابان اعجاب انگیزش را که همچنان پر رمز و راز باقی مانده است با آن خطوط استثنائی اش که هنوز هم رمزگشایی نشده اند. شهر بزرگی نیست، مرکز شهر زنده و دوست داشتنی دارد این نازکا، عصر که می شود می رویم سمت و سوی فرودکاه کوچک حاشیه شهر برای پرواز.

چند شرکت هواپیمایی در اینجا فعالیت دارند با تعداد محدودی هواپیمای ملخی کوچک با ظرفیت ماکزیمم شش نفر، بعد از طی مقدمات، پرواز می کنیم نیم ساعتی را بر فراز بیابان نام آشنای نازکا، شناور آسمان می شویم و تماشاگر منطقه ای کاملا خشک و بیابانی بدون هیچ پوشش گیاهی که خطوط و نقاشی های اعجاب انگیزی را در دل خود جا داده است با قدمتی حدودا دوهزار ساله از مردم نازکا، اشکالی عمدتا هندسی و منظم با ابعادی بزرگ گاه تا ٢٧٠ متر! اشکالی که از بالا و با فاصله دور شاهکارشان بیشتر هویدا می شود، همانها که بدون ابزارهای مرسوم هزاران سال پیش به صورتی کاملا استادانه خلق شده اند بر سطح زمین. بیابان نازکا که پوشیده است از سنگ هایی با ماهیت اکسید آهن که بومیان با برداشتن برخی از این سنگ ها و ایجاد اختلاف رنگ خلقش کرده اند.

بیش از هفتاد شکل از انسان و پرنده ها و حشرات در حال حاضر به وضوح قابل تشخیص است از آن بالا به علاوه تعداد زیادی خطوط مبهم با ابعاد و اشکال نامشخص، برخی می گویند اینجا محل فرود فرازمینی ها بوده است، تئوری های محکم تری هم وجود دارد که این خطوط را به ریشه های مذهبی مردم نازکا نسبت داده است و آن هم خلق موجوداتی زمینی  بوده است که خداوندگاران آسمانی شان از جمله خورشید و ماه بتوانند از آسمان آن ها را ببینند!

به هرحال هرآنچه بوده و هست تماشایی ست نظاره اشکالی با این ابعاد و با این تناسب از آسمان.

هوا هنوز تاریک است که به اتفاق تعدادی از همسفران راهی می شویم، راهی جاده ای در شرق شهر کوچک نازکا، کمتر از ٢٠ کیلومتری را راه می پیماییم، آنهم از آن راه های پیچ در پیچ.

حالا رسیده ایم به ابتدای مسیری که ما را با خود خواهد برد تا آن بالاها، تا آن بالای تپه شنی “سروبلانکو”. همان که بلندترین است در جهان!

بله، تپه ماسه ای و رمل گونه سروبلانکو با ارتفاع ٢٠٧۶ متر از سطح دریا و همچنین ارتفاع ١١٧٨ متر از پایه تپه، مرتفع ترین و مقتدرترین رمل جهان است، نزدیک سه برابر ریگ یلان خودمان در ایران.

بیشتر از ساعتی را راه می پیمائیم در مسیر نیمه کوهستانی اطرافش، آفتاب آرام بالا می آید و روز هویدا می گردد، بیشتر از همه زیبایی کاکتوس ها با آن گل های فریبنده شان به چشمم می آید و آواز پرندگانی که اوج می گیرد.

پیشتر که می رویم به رمل ها و ماسه ها سروبلانکو می رسیم و صعودمان آغاز می گردد، صعودی شیرین بر فراز یکی دیگر از ترین های دنیا، همان که برای اینکاها تقدس داشته و کوه سفیدش می نامیده اند. دلنشین است رسیدن بر فرازش و تماشای دنیای اطرافش که حالا رنگ و رویی دیگر دارد، دره های عمیقی که در شمال و جنوبش هستند و کوه های قهوه ای رنگ صخره ای که حالا در مقابل بزرگی سروبلانکو سر تعظیم فرود آورده اند.

موضوع تنوع غذایی در پرو هم از آن مقوله های شیرین و خوشمزه است، یکی از بهترین های آمریکای جنوبی ست برای گردشگری غذا و نوشیدنی و یا اصطلاحا شکمگردی! غذاهای بسیار خوشمزه ای که عمدتا از ذرت، سبزیجات، سیب زمینی، گوشت(گاو، لاما، خوک، آلپکو)، مرغ و ماهی درست شده اند. شاید بیشتر تعجب کنید وقتی بشنوید خاستگاه سیب زمینی کشور پروست و در حال حاضر تنوعی بالغ بر سه هزار نوع سیب زمینی دارند! همچنین ذرت، بیش از ۵۵ گونه ذرت در رنگ ها و اشکال مختلف که علاوه بر مصرف خوراکی، نوشیدنی های متنوعی هم از آنها درست می کنند.

و حالا دوتا از معروفترین غذاهای عجیب پرویی: اولی را “سویچه” می نامند که در واقع ماهی خام بدون استخوان و فیله شده است که برای مدتی در آب لیمو و ادویه پرورده شده است و انصافا بر خلاف تصور، خوشمزه است! دومی اما غذایی ست به نام “کوی” که در اصل نوعی خوکچه هندی ست، غذای محبوب پرویی ها که می گویند بسیار هم خوشمزه ست! معمولا به صورت کامل در روغن سرخ می شود و البته گاهی هم به صورت کبابی درستش می کنند!

و اما دوتا از نوشیدنی های معروف شان: اولی نوشیدنی غیر الکلی ارغوانی رنگ و خوشمزه ایست به نام “چیچا” که سابقه ای اینکایی دارد و از گونه خاصی از ذرت درست می شود. دومی اما نامش “پیسکو ساور”ست، گویا الکلی و ترکیباتی چون آب لیموی تازه، سفیده تخم مرغ و شکر خام دارد!

نزدیکی های نیمه شب است که راه طولانی و پر پیچ و خم و البته کوهستانی “کوزکو” را در پیش می گیریم، شهری که آن بالاهای رشته کوه های آند خانه دارد، آن هم در ارتفاعی حدودا سه هزار و چهارصد متری از سطح دریا. شب را که از خستگی روز پیشین توی قالب صندلی اتوبوس بی هوش می شوم، صبح دمان اما سرگیجه می گیریم، شاید از ارتفاع زیاد است و شاید از زیبایی بی حد و حصر مسیر عبوریمان…

بالاخره می رسیم به مقصودمان، هرچند دیر، هرچند خسته، ولی همچنان پر شوق و پر از حس خوش تماشا. از آن بالا کوزکو نورخورده را می یابیم که چون الماسی توسط کوه های همیشه سبز در آغوش کشیده است، دیدارش مجددا روح می دهد، توان می دهد، ١۶ ساعت سفر سخت را انگار یادمان می رود، کم شدن اکسیژن و سرگیجه هایش فراموشمان می شود و همان عصر می رویم به دیدار و کنکاشش.

تماشایی ست این مرکز اقتدار تاریخ اینکاها، هرچند که رشد کرده، قد کشیده و حالا سری دارد در زمره شهرهای بزرگ پرو با جمعیت هفتصدهزاریش، ولی تمامی حافظه تاریخی اش را همچنان در دل محفوظ و مصون داشته است.

کوچه پس کوچه های سنگفرشش بوی زندگی می دهند، در و دیوارش با تاریخ اینکاها و معماری اسپانیایی ها در هم گره خورده است و شاید آن چیزی که بیشتر از همه به این شهر شخصیت داده روح پرویی حاکم بر این شهر است، صورت های پرلبخند و مهربان پرویی با آن لباس های خاص و دوست داشتنی شان. کوزکو را فقط باید قدم زد، نه ساعت ها که روزها، خسته اش نمی شوی و تکراری نمی شود…

سفرنامه پرو، بخش اول

کانال تلگرام کافه جهانگرد